شهر اربیل (هەولێر) به عنوان مرکزی اداری و سیاسی اقلیم کردستان عراق، از جایگاه ویژه ای در ساختار حکمرانی، فعالیت های اقتصادی و تعاملات منطقه ای برخوردار می باشد.شهراربیل با قدمتی بسیار طولانی و با دارا بودن موقعیت جغرافیایی راهبردی، یکی از مهم ترین کانون های جمعیتی و مدیریتی شمال عراق محسوب می شود.
اربیل در شمال جمهوری عراق و در مختصات تقریبی ۳۶ درجه عرض شمالی و ۴۴ درجه طول شرقی واقع شده است. این شهر در یک ناحیه دشت گونه و حاصلخیز قرار دارد و از سمت شمال و شرق در مجاورت ارتفاعات رشته کوه زاگرس قرار دارد. آنچه در مورد اربیل و آب و هوای آن می توان بیان نمود این است که عمدتاْ با دارا بودن آب و هوای گرم و خشک از الگوی اقلیمی نیمه خشکی برخوردار می باشد. در شهر اربیل تابستان ها بسیار گرم و در فصل زمستان دارای هوای سرد و گاهاْ با بارش برف می باشد.

چرا اربیل یکی از کهن ترین شهرهای جهان است؟
نکته حائز اهمیت در مورد اربیل این است که می توان آن را در زمره کهن ترین شهرهای جهان به حساب آورد. قدمت باستانی و سکونتی در این شهر را در حدود شش هزار سال تخمین زده اند. در این میان ارگ تاریخی اربیل که درمرکز این شهر قرار گرفته است را می توان به عنوان نمونه ای برجسته از معماری کهن تاریخ خاورمیانه به شمار آورد. این ارگ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است و هرساله میزبان هزاران گردشگر از سراسر جهان می باشد. شهر اربیل در طول تاریخ تحت تاثیر تمدن های گوناگون از جمله آشوریان، بابلیان، پارتیان و دولت های اسلامی بوده و امروزه توانسته جایگاه خود را به عنوان پایتخت اقلیم کردستان تثبیت کند.
بافت جمعیتی اربیل از انواع اقوام و گروه های متنوع تشکیل شده است که می توان از کردها، ترکمان، آشوری، ارمنی ها و عرب ها اشاره نمود. زبان رایج شهر اربیل در سطوح اداری و آموزشی، کردی (لهجه سورانی) می باشد هرچند در برخی محلات و مناطق زبان های عربی و ترکی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
جمعیت اربیل متشکل از اقوام و گروه های متنوعی از جمله کردها، ترکمان ها، آشوری ها، ارمنی ها و عرب هاست. زبان غالب در سطح اداری و آموزشی، کردی (سورانی) است، اما در برخی مناطق زبان های عربی و ترکی نیز استفاده می شود. ساختار فرهنگی رایج شهر بر اساس یک سری از ارزش های کردی، اسلامی و سنت های کهن مردم این منطقه بناشده است. به علاوه فعالیت های هنری در شهر اربیل این شهر میزبان جشنواره ها و مراسمات آئینی در ایام نوروز، موسیقی محلی، نمایشگاه های صنایع دستی می باشد که این امر نقشی حیاتی در حفظ هویت فرهنگی شهر را دارا می باشد.

ساختار اقتصادی شهر اربیل به چه صورت است؟
اقتصاد اربیل در سال های اخیر با رشد قابل توجهی توانسته است که مقصدی جذاب برای فعالان تجاری باشد و از چند محور اساسی تشکیل شده است که شامل:
بازرگانی و تجارت: به واسطه حضور مراکز خرید بزرگ، بازارهای سنتی و موقعیت مرزی نزدیک به ایران و ترکیه، اربیل یکی از قطب های مهم تجاری منطقه محسوب می شود.
گردشگری: امنیت نسبی و وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی شهر اربیل موجب رشد گردشگری داخلی و خارجی شده است که این امر موجب توسعه هتل ها، مراکز تفریحی و مراکز خدماتی شده است.
بخش انرژی: شهر اربیل به میادین نفتی اقلیم کردستان نزدیک است و با حضور شرکت های بین المللی نفتی، فعالیت های اقتصادی در اربیل رونق گرفته و در نتیجه سبب اشتغال زایی شده است.
خدمات و ساخت وساز: محرک اصلی توسعه اقتصادی در اربیل شامل گسترش شهرک های مسکونی نوساز، پروژهای عظیم عمرانی و خدمات شهری می باشد.
زیرساخت ها و توسعه شهری اربیل شامل چه چیزهایی است؟
حمل ونقل و ارتباطات: دارا بودن شبکه جاده ای مناسب و برخورداری از فرودگاه بین المللی مجهز، باعث شناخته شدن شهراربیل به عنوان یکی از مهم ترین پایانه های هوایی عراق شده است.
آموزش و پژوهش: دانشگاه های متعبر در شهر اربیل همچون صلاح الدین و دانشگاه آمریکایی کردستان سبب افزایش کیفیت آموزشی و پژوهشی شهر اربیل شده است.
بهداشت و درمان: وجود بیمارستان های پیشرفته و تخصصی که به سبب فعالیت بخش خصوصی در حوزه سلامت است موجب ارائه خدمات پزشکی مطلوب در شهر اربیل شده است.
شهرسازی: آنچه که توانسته است شهر اربیل را به یک شهر مدرن تبدیل کند، وجود پروژهای متعدد شهرک سازی، توسعه خیابان¬های سطح شهر، فضاهای سبز شهری و مناطق تفریحی مانند پارک سامی عبدالرحمن در سطح شهر است که فضای مدرن را برای گردشگران و بازدید کنندگان این شهر فراهم نموده است.

از مهم ترین جاذبه های گردشگری اربیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ارگ تاریخی اربیل
بازار سنتی قیصریه
موزه تمدن کردستان
پارک ها و مراکز تفریحی شهری
مناطق طبیعی چون گالی علی بگ، چومان و کوه کورک در اطراف شهر
این موارد در تقویت هویت فرهنگی و جذب گردشگران نقش مؤثر دارند.
یکی از مهم ترین مولفه ها برای هر گردشگر و بازدیدکننده، امنیت و وضعیت اجتماعی شهر مقصد است و شهر اربیل یکی از شهرهایی است که در مقایسه با شهرهای دیگر عراق، دارای امنیت و ثبات بیشتر می باشد که این امر موجب جذب نیروی کار و فعالان هر حوزه کاری به شهر اربیل گاها با خانواده شان شده است. حضور سرمایه گذاران خارجی به شهر اربیل به دلیل امنیت بالای این شهر می¬باشد و رفتار اجتماعی حاکم در این شهر مبتنی بر مهمان نوازی و تعامل مثبت و سازنده با گردشگران و ساکنان جدید می باشد.
شهر اربیل در اقلیم کردستان عراق را می توان به عنوان مرکزی سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به شمار آورد که دارای موقعیتی راهبردی و ویژگی های چند بعدی مهم می باشد. این شهر با ادغام پیشینه کهن خود با ظرفیت های اقتصادی سبب ثباتی نسبی از نظر امنیتی شده است و با رشد زیر ساختی، اربیل را به یکی از محورهای اصلی توسعه در شمال عراق و اقلیم کردستان تبدیل کرده است.
این گزارش می تواند مبنایی برای تهیه اسناد تکمیلی، برنامه ریزی های عمرانی و مطالعات بین سازمانی درخصوص توسعه منطقه ای قرار گیرد.
شما به این مطلب چه امتیازی میدهید؟