صومعه سوملا در ترابزون: شاهکاری تاریخی در قلب طبیعت

صومعه سوملا (Sumela Monastery) یکی از معروف ‌ترین و تاریخی ‌ترین جاذبه‌ های گردشگری ترکیه، در قلب کوه‌ های باشکوه و سرسبز منطقه ترابزون واقع شده است. این صومعه که در دل کوهی صخره ‌ای به ارتفاع ۱۲۰۰ متر از سطح دریا بنا شده، نه تنها مکانی مذهبی بلکه میراثی فرهنگی است که نشان ‌دهنده هنر معماری و تاریخ غنی منطقه است. سوملا که در طول قرون متمادی به عنوان مرکزی برای دعا و تفکر استفاده می ‌شد، امروزه یکی از محبوب ‌ترین مقاصد گردشگران از سراسر جهان به شمار می ‌رود،که ما در گلگشت در مورد این صومعه به طور کامل به شما توضیح خواهیم داد.

صومعه سوملا

در ابتدای این مقاله در مورد تاریخچه این صومعه به شما توضیح خواهیم داد.سوملا در قرن چهارم میلادی به دست دو راهب، بارناباس و سوفورنیوس، پایه ‌گذاری شد. طبق افسانه‌ ها، این دو راهب در خواب یک تصویر از مریم مقدس را دیدند که آن ‌ها را به سمت این مکان راهنمایی کرد تا صومعه ‌ای در این مکان احداث کنند. از این رو، صومعه به مریم مقدس تقدیم شده و در طی زمان به عنوان محل مقدسی برای مسیحیان ارتدوکس شرقی تبدیل شد.

صومعه سوملا در دوره امپراتوری بیزانس توسعه یافت و در طول زمان تحت تأثیر حکومت ‌های مختلف مانند سلجوقیان و امپراتوری عثمانی نیز قرار گرفت. در دوران امپراتوری عثمانی، علی‌رغم تفاوت ‌های مذهبی، این صومعه مورد احترام قرار داشت و تحت حمایت ‌های مالی سلاطین عثمانی به حیات خود ادامه داد.

معماری صومعه سوملا به چه صورت است؟

یکی از برجسته ‌ترین ویژگی ‌های صومعه سوملا، موقعیت جغرافیایی آن است که به طرز ماهرانه ‌ای در دل صخره ‌ها ساخته شده است. این بنا به گونه ‌ای طراحی شده که با طبیعت اطراف خود هماهنگ باشد و از هر زاویه ‌ای به نظر می ‌رسد که بخشی از کوه است. دسترسی به صومعه از طریق یک مسیر کوهستانی انجام می ‌شود که خود بخشی از تجربه منحصر به فرد بازدید از این مکان است.

صومعه شامل چندین بخش است که شامل کلیسا، اتاق ‌های خواب، کتابخانه، و آشپزخانه می ‌شود. کلیسای اصلی صومعه با نقاشی ‌های دیواری زیبا و دقیق که داستان ‌های کتاب مقدس را روایت می ‌کنند، تزئین شده است. این نقاشی‌ ها به خوبی حفظ شده‌اند و نشان از مهارت هنرمندان بیزانسی دارد.

موقعیت جغرافیایی و طبیعت پیرامون این صومعه چگونه است؟

صومعه سوملا در منطقه ماچکا در نزدیکی شهر ترابزون، در شمال شرقی ترکیه واقع شده است. این صومعه در دامنه‌ های کوه‌ های پونتیک قرار دارد و به دلیل موقعیت خاص خود، از چشم ‌اندازهای خیره‌ کننده ‌ای برخوردار است. جنگل ‌های سرسبز و رودخانه‌ های جاری که در نزدیکی صومعه قرار دارند، باعث شده ‌اند تا این مکان به یک مقصد طبیعی و فرهنگی برجسته تبدیل شود. بازدیدکنندگان نه تنها به تاریخ و معماری این صومعه جذب می‌ شوند، بلکه طبیعت بکر و آرامش‌ بخش اطراف آن نیز جذابیت ویژه ‌ای دارد.

این صومعه از نظر مذهبی چه اهمیتی دارد؟

صومعه سوملا همواره یک مکان مذهبی مهم برای مسیحیان ارتدوکس شرقی بوده است. این صومعه به ویژه در دوران بیزانس و پس از آن در دوران عثمانی اهمیت بسیاری داشت و به عنوان محل زیارت و دعا برای بسیاری از مسیحیان از مناطق مختلف مورد استفاده قرار می ‌گرفت. یکی از مهم‌ ترین رویداد های مذهبی مرتبط با این صومعه، جشن مریم مقدس است که هر ساله در روز ۱۵ آگوست برگزار می ‌شود. در این روز، صد ها نفر از زائران از سراسر جهان به این صومعه می ‌آیند تا در مراسم مذهبی شرکت کنند و به مریم مقدس دعا کنند.

نقاشی‌ های دیواری و هنر بیزانسی در این صومعه:

یکی از مهم ‌ترین ویژگی ‌های صومعه سوملا، نقاشی ‌های دیواری بی ‌نظیر آن است. این نقاشی ‌ها که عمدتاً به دوران بیزانس برمی ‌گردند، با جزئیات دقیق و رنگ ‌های زنده خود داستان ‌های مذهبی و وقایع کتاب مقدس را به تصویر می ‌کشند. این نقاشی ‌ها علاوه بر ارزش هنری، اهمیت مذهبی زیادی نیز دارند و به بازدیدکنندگان این امکان را می ‌دهند تا با تاریخ و فرهنگ مذهبی دوران بیزانس بیشتر آشنا شوند.

در میان این نقاشی‌ ها، تصاویری از مریم مقدس، عیسی مسیح، و دیگر شخصیت‌ های مذهبی دیده می ‌شود. این آثار هنری نه تنها به عنوان بخشی از میراث بیزانس بلکه به عنوان یکی از زیباترین نمونه‌ های هنر دیواری در ترکیه شناخته می‌ شوند.

مرمت و نگهداری:

در طول قرون متمادی، صومعه سوملا بارها دچار تخریب و آسیب ‌های طبیعی شده است. از جمله مهم ‌ترین این آسیب ‌ها می ‌توان به زمین ‌لرزه ‌ها و تغییرات آب و هوایی اشاره کرد که برخی بخش ‌های صومعه را تخریب کرده ‌اند. با این حال، این مکان تاریخی همواره مورد توجه و تلاش برای مرمت و حفظ قرار گرفته است.
در سال‌ های اخیر، دولت ترکیه برنامه ‌های گسترده ‌ای برای بازسازی و مرمت صومعه آغاز کرده است. این پروژه ‌ها به منظور حفظ نقاشی ‌های دیواری و بخش ‌های دیگر صومعه و همچنین بهبود دسترسی به این مکان صورت گرفته ‌اند. 

بازدید از صومعه سوملا چگونه است؟

برای دسترسی به صومعه سوملا، بازدیدکنندگان باید یک سفر کوتاه اما جذاب را در دل طبیعت آغاز کنند. این مسیر که از میان کوه‌ های پونتیک می ‌گذرد، به خوبی روح طبیعت سرسبز و پرطراوت منطقه ترابزون را به نمایش می ‌گذارد. از لحظه ‌ای که وارد این مسیر کوهستانی می ‌شوید، حس می ‌کنید که در حال عبور از مسیری هستید که تاریخ و طبیعت به طرز زیبایی در آن در هم آمیخته ‌اند.
مسیر پیاده ‌روی حدوداً ۳۰ دقیقه طول می ‌کشد، اما این زمان بیشتر به نوعی تجربه‌ ی لذت ‌بخش تبدیل می  ‌شود تا چالشی فیزیکی. جنگل‌های انبوهی که در دو طرف مسیر قرار دارند، با درختان بلند و سرسبز که گویی به آسمان می ‌رسند، حس آرامش و صلح را به بازدیدکنندگان القا می ‌کنند. صدای پرندگان و خش‌ خش برگ ‌های درختان زیر پای شما، محیطی آرام‌ بخش و بکر را فراهم می‌ کند که در دنیای مدرن به ‌ندرت قابل دسترسی است.

علاوه بر جنگل‌ های سرسبز، از نقاط مختلف مسیر، چشم ‌اندازهای شگفت ‌انگیزی از کوه ‌های اطراف و دره ‌های عمیق زیر پای شما دیده می ‌شود. این مناظر که گاه‌ به ‌گاه در طول مسیر نمایان می ‌شوند، یادآور عظمت و زیبایی طبیعی این منطقه هستند و شما را در سکوتی الهام‌ بخش فرو می ‌برند.
مسیر نه ‌تنها یک گذرگاه به صومعه سوملا است، بلکه خود بخشی از تجربه منحصربه‌ فرد بازدید از این مکان محسوب می ‌شود. این مسیر کوهستانی، با حال و هوای تاریخی و طبیعت بکر اطرافش، تجربه ‌ای منحصر به فرد را به بازدیدکنندگان ارائه می‌ دهد که آن‌ ها را هم به گذشته‌ های دور و هم به قلب طبیعت وصل می‌ کند.

در نهایت باید بدانید که،صومعه سوملا نه تنها یک مکان مذهبی بلکه یکی از جواهرات تاریخی و فرهنگی ترکیه است. این صومعه با معماری خیره ‌کننده خود در دل کوه ‌های سرسبز ترابزون و نقاشی‌ های دیواری بی ‌نظیر، تجربه ‌ای منحصر به فرد از ترکیب هنر، تاریخ و طبیعت را به بازدیدکنندگان ارائه می ‌دهد. بازدید از این صومعه فرصتی برای آشنایی با تاریخ بیزانس، معماری مذهبی، و همچنین لذت بردن از طبیعت بکر و آرامش ‌بخش اطراف آن است.