اربیل از نگاه دانشجو: سفری که فقط بازدید نیست

وقتی پای سفر دانشجویی به میان می آید، تصویر رایج اغلب چیزی شبیه یک تور دسته جمعی با برنامه ای فشرده و بازدیدهای سطحی است. اما آن هایی که با گلگشت راهی اربیل شده اند، روایت دیگری دارند؛ روایتی که در آن، تجربه، فهم و تعامل فرهنگی جایگزین گشت وگذار معمول می شود.

اولین مواجهه با اربیل: شهری فراتر از تصور

در سفری که سال گذشته با تور ویژه دانشجویی به اربیل داشتم، اولین چیزی که توجهم را جلب کرد، تضاد میان ظاهر مدرن شهر و پیش فرض های قبلی ام بود. اربیل نه تنها یکی از امن ترین شهرهای خاورمیانه محسوب می شود، بلکه به گفته ی Iraqi Kurdistan Region Statistics Office در سال 2024  بیش از ۳۵۰ هزار گردشگر خارجی را پذیرا بوده که بخش قابل توجهی از آنان را دانشجویان تشکیل می دادند.

شرکت گلگشت با سابقه ای چندین ساله در اجرای تورهای علمی و تفریحی، نقش پررنگی در معرفی اربیل به دانشجویان ایرانی داشته است. در تجربه ای که با آن ها داشتم، برنامه ریزی سفر به گونه ای طراحی شده بود که هم امکان بازدید از مراکز علمی فراهم باشد و هم جاذبه های فرهنگی-تاریخی شهر پوشش داده شود.

تجربه ای آکادمیک در بطن تاریخ

برای دانشجویانی که به اربیل سفر می کنند، مقصد صرفاً یک شهر نیست. این تورها نه تنها فرصت تعامل با فضای دانشگاهی اقلیم کردستان را فراهم می کنند، بلکه شرکت کنندگان را در بطن زندگی شهری، فرهنگی و تاریخی اربیل قرار می دهند. دیدن از مراکز پژوهشی، بازدید از موزه های مردم شناسی و حضور در جلسات گفت وگو با دانشجویان کُرد، بخشی از این تجربه است.

بر اساس بررسی انجام شده توسط Kurdistan24، دانشگاه صلاح الدین در اربیل یکی از مهم ترین مراکز آموزش عالی در اقلیم کردستان عراق محسوب می شود که همکاری های علمی فعالی با دانشگاه های منطقه دارد. در سفر ما، بازدیدی هماهنگ شده از این دانشگاه انجام شد که فرصت تعامل با برخی از اساتید و دانشجویان را فراهم کرد. این جا، دانشجو فقط تماشاگر نیست؛ بلکه مشارکت کننده ای فعال در یک گفت وگوی بین فرهنگی است؛ گفت وگویی که از سلف دانشگاه شروع می شود و تا شب نشینی های دانشجویی ادامه پیدا می کند.

همچنین، شرکت گلگشت با بهره گیری از راهنماهای مسلط به زبان عربی و کردی، روند این بازدیدها را کاملاً روان و بدون مشکل زبانی مدیریت می کرد. این نکته ای است که در مقایسه با سایر تورهای مشابه، یک مزیت رقابتی واقعی محسوب می شود.

گلگشت؛ طراحی سفری برای فهم نه صرفاً دیدن

شرکت گلگشت که تجربه ای چندساله در طراحی تورهای دانشجویی دارد، تور اربیل را با نگاه متفاوتی برنامه ریزی کرده است. به جای تکرار مسیرهای توریستی، تمرکز بر ایجاد موقعیت هایی است که فهم عمیق تری از منطقه فراهم کند. این رویکرد در انتخاب راهنماها، طراحی برنامه فرهنگی و حتی در زمان بندی ها مشهود است.
در سفر با گلگشت، زمان هایی برای کشف آزادانه شهر در نظر گرفته شده؛ نه برای خرید سوغاتی، بلکه برای کشفِ لحظه های عادیِ زندگی مردم اربیل. همین تجربه های ساده اما عمیق است که در ذهن دانشجویان ماندگار می شود.

سفر به دل تمدن: بازدید از قلعه اربیل و بازار تاریخی

در کنار برنامه های علمی، جنبه ی تفریحی تور نیز بسیار حساب شده بود. قلعه اربیل که طبق گزارش UNESCO یکی از قدیمی ترین سکونت گاه های مداوم جهان است، نه تنها جذابیت تاریخی دارد بلکه فرصتی بی نظیر برای آشنایی با معماری بومی منطقه فراهم می کند. در بازدید ما، همراهی راهنمای محلی باعث شد اطلاعات دقیق تری از لایه های تاریخی این قلعه به دست بیاوریم.
بازدید از بازار قیصریه و خیابان های سنتی شهر نیز بخشی از برنامه بود که به نظرم، باعث پیوند فرهنگی عمیق تری با مردم محلی شد. برخلاف آنچه شاید تصور شود، سطح امنیت در اربیل بسیار بالاست و طبق گزارش Global Peace Index 2024، این شهر جزو مناطق با ریسک پایین در خاورمیانه طبقه بندی شده است.

آیا تور اربیل برای دانشجویان به صرفه است؟

در مقایسه ای که میان تورهای مشابه به استانبول، ایروان و دبی داشتم، تور اربیل از نظر هزینه، حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان تر بود. به ویژه با توجه به اینکه برخی از خدمات مانند ویزا، اقامت در هتل های ۳ ستاره، ترانسفر فرودگاهی و بیمه مسافرتی، در بسته ی پایه ی شرکت گلگشت قرار داشت.

همچنین، تجربه ای که از همراهی با گروه دانشجویی داشتم، باعث شد سطح تعامل و یادگیری چندین برابر شود. بسیاری از شرکت کنندگان با هدف تبادل فرهنگی، یادگیری زبان کردی و حتی بررسی فرصت های تحصیلی در اقلیم کردستان، در این سفر حضور داشتند. این نشان می دهد که تور صرفاً تفریحی نبوده و جنبه های پژوهشی نیز به خوبی در آن گنجانده شده است.

ثبت نام تور اربیل، برای آن هایی که دنبال تجربه اند

اگر به دنبال توری هستی که فقط چک لیست دیدنی ها را پر نکند، بلکه نقطه عطفی باشد در نگاه تو به منطقه و فرهنگ آن، تور اربیل گلگشت برای تو طراحی شده است. ثبت نام این تور هنوز باز است و ظرفیت آن محدود. برای اطلاعات بیشتر می توانی به صفحه رسمی گلگشت سر بزنی.

فراتر از مرز؛ تجربه ای که در کلاس درس تکرار نمی شود

برای بسیاری از شرکت کنندگان، سفر اربیل آغازگر پرسش هایی بوده که تا پیش از آن در ذهنشان جایی نداشت. پرسش هایی درباره روابط منطقه ای، تفاوت های فرهنگی، آینده منطقه و حتی مسئولیت شخصی در قبال آنچه در پیرامونشان می گذرد. این همان جاست که سفر، نقش خود را ایفا می کند: نه به عنوان فرار از روزمرگی، بلکه به عنوان آغاز یک درک تازه.